Pandemia COVID-19 sprawiła, że państwa stoją przed wyjątkowym wyzwaniem dla zdrowia publicznego wprowadzając zobowiązanie przestrzegania rygorystycznych środków bezpieczeństwa. W takim kontekście zarządzanie ruchami migracyjnymi powoduje dodanie jeszcze jednego poziomu złożoności, ponieważ należy zapewnić, że migranci nie zostaną nieproporcjonalnie dotknięci zarówno samą pandemią, jak i różnymi środkami, które państwa zgodnie z prawem przyjęły, aby na nią zareagować. Wiele rządów opracowuje już innowacyjne i oparte na solidarności rozwiązania aby zapewnić włączenie migrantów, niezależnie od ich statusu prawnego, do swoich działań i przestrzegać zobowiązań międzynarodowych, nawet w tak wyjątkowych czasach. Włączenie migrantów do odpowiedzi COVID-19 jest nie tylko niezbędne do zmniejszenia wpływu pandemii na samych migrantów, ale ma również zasadnicze znaczenie dla zarządzania zdrowiem publicznym.
Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca koncentruje się na najbardziej wrażliwych populacjach na całym świecie, w tym na milionach osób, które są obecnie przesiedlone lub pozostające w drodze. Wiele z tych osób może być bardziej narażonych na zarażenie się chorobami takimi jak COVID-19 z powodu barier językowych, statusu prawnego, ograniczonego dostępu do opieki medycznej oraz złych warunków życia i pracy. Wiele osób może cierpieć z powodu złego stanu zdrowia z powodu wyczerpania, braku odżywiania i przeludnienia w ośrodkach dla cudzoziemców. Występowanie powyższych czynników może prowadzić do zwiększonego ryzyka i możliwego pogorszenia sytuacji i stanu zdrowia migrantów. W obecnej sytuacji mogą na nich także mieć nieproporcjonalnie duży wpływ ograniczenia ruchu, ograniczony dostęp do rynków i źródeł utrzymania oraz utrata dochodów w wyniku COVID-19. Ponieważ pandemia wpływa na gospodarki krajowe, rządy mogą niechętnie zapewniać migrantom równy dostęp do środków reagowania, wprowadzonych w celu złagodzenia skutków społecznych pogorszenia koniunktury gospodarczej lub mogą rozważać ograniczenie środków przeznaczonych dla migrantów szczególnie wrażliwych np. oczekującym na azyl.
W czasie rozwoju pandemii COVID-19 migracja oraz akceptacja migracji i cudzoziemców może ulec zmianie. Migranci, uchodźcy i inne marginalizowane grupy mogą doświadczyć ksenofobii, piętna lub zostać potraktowane poza priorytetem. Niektóre narodowości są również narażone na ryzyko stania się kozłami ofiarnymi upadających władz politycznych. Na tle już powszechnej dyskryminacji niektórzy migranci będą prawdopodobnie obwiniani podczas publicznych i oficjalnych dyskursów za rozprzestrzenianie się pandemii, co może prowadzić do przemocy ze strony lokalnej ludności lub grup ksenofobicznych w różnych kontekstach, być może spotęgowane niechęcią lub niezdolnością władz do wypełnienia obowiązku ochrony. Lęk przed piętnem lub dyskryminacją może mieć wpływ na dostęp do opieki zdrowotnej dla tych wrażliwych grup i przyczyniać się do sytuacji, w której wirus rozprzestrzenia się częściej, a nie mniej, poprzez zmuszanie ludzi do ukrywania swojego stanu, aby uniknąć dyskryminacji.
Mając na uwadze tę trudną sytuację Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca prowadzą szereg działań, aby pomóc osobom najbardziej zagrożonym i wrażliwym zachować bezpieczeństwo podczas pandemii COVID-19. Do zadań wolontariuszy CK i CP należy pomiar temperatury i przeprowadzenie wywiadu zdrowotnego, udzielanie pierwszej pomocy, rozpowszechnianie komunikatów dotyczących higieny i pomocy wizualnych w wielu językach, prowadzenie warsztatów informacyjnych i łączenie ludzi z podstwowymi usługami zdrowotnymi na szlakach migracyjnych, przekazywanie poważnych przypadków zdrowotnych placówkom medycznym – niezależnie od statusu prawnego lub obywatelstwa, przekazywanie środków ochronnych i dezynfekujących. Monitorujemy ewoluującą sytuację i dostosowujemy nasze usługi, aby jak najlepiej i najszybciej dotrzeć do potrzebujących. Nasi wolontariusze rozpowszechniają wiarygodne i dostępne informacje na temat COVID-19 w różnych językach, aby pomóc w uzyskaniu informacji osobom różnych narodowości. Wiele Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca zapewnia wsparcie psychospołeczne i poradnictwo zdrowotne.
W Warszawie mieszka znaczna cześć migrantów przebywających w Polsce. Pamiętajmy, że musieli oni zderzyć się z konsekwencjami COVID-19, ich sytuacja pozostaje trudna a część z nich przebywa w Ośrodkach dla Cudzoziemców. Polski Czerwony Krzyż wraz z Centrum Wielokulturowym postanowił objąć wsparciem grupy migranckie, mniejszościowe a także najbardziej potrzebujących mieszkańców Warszawy – osoby bezdomne.
PCK przekazał kwotę 35 tys. złotych, która wydatkowana została na środki dezynfekujące i ochronne. Sam proces realizacji wsparcia przebiegał następująco: w pierwszym etapie sporządzono listę najbardziej niezbędnych potrzeb migrantów i grup szczególnie wrażliwych. Dane zbierano bezpośrednio od NGO pracujących w obszarze migracji oraz mieszkanek Centrum Ochrony Cudzoziemców, gdzie obecnie przebywa 120 kobiet i dzieci. Po weryfkacji dostawców nastąpiła realizacja zakupów i następnie dostarczenie środków dezynfekujących i ochronnych do następujących miejsc: Ośrodek dla Cudzoziemców na Targówku, Centrum Wielokulturowe, Fundacja Ormiańska, Fundacja dla Somali, 8 rodzin romskich wskazanych przez OPS, Fundacja Chlebem i Solą. Razem wsparciem objęto 200 osób. Przekazywanie paczek zawierających środki dezynfekujace osobom indywidualnym zgłaszającym się do Centrum Wielokulturowego jest nadal realizowane.