Obchodzimy 90-lecie krwiodawstwa w Polsce

Historia krwiodawstwa w Polsce jest ściśle związana z działalnością Polskiego Czerwonego Krzyża, który odegrał kluczową rolę w jego rozwoju.

Początki krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Polsce sięgają lat trzydziestych ubiegłego wieku i są związane z Polskim Czerwonym Krzyżem, ponieważ to on powołał pierwszą placówkę medyczną zajmującą się transfuzjologią w naszym kraju – w 1935 r., w Warszawie przy ulicy Smolnej 6 – Instytut Pobierania i Konserwacji Krwi przy Szpitalu Głównym PCK. Instytut odegrał istotną rolę w badaniach nad konserwacją krwi oraz regeneracją organizmu po jej pobraniu, a jego pierwszym dyrektorem został związany z Polskim Czerwonym Krzyżem Henryk Gnoiński, wybitny naukowiec i lekarz, którego działalność miała istotne znaczenie dla rozwoju krwiodawstwa w naszym kraju.

Henryk Gnoiński był również autorem licznych publikacji naukowych na temat przetaczania krwi. W 1937 roku opublikował artykuł pt. "O przetaczaniu krwi", w którym dzielił się swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami z zakresu transfuzjologii. Jego zaangażowanie i pionierska praca przyczyniły się do rozwoju nowoczesnego krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Polsce, a także do promocji idei honorowego krwiodawstwa, które stało się fundamentem współczesnej służby krwi w naszym kraju.

Podczas II wojny światowej krwiodawstwo nabrało jeszcze większego znaczenia. Polski Czerwony Krzyż organizował akcje poboru krwi dla rannych żołnierzy i cywili, co miało ogromny wpływ na ratowanie życia podczas działań wojennych. Mimo trudnych warunków, rozwój transfuzjologii w Polsce postępował, a dawcy krwi stawali się nieocenionym wsparciem dla szpitali i punktów medycznych.

Po zakończeniu wojny krwiodawstwo w Polsce zaczęło się dynamicznie rozwijać. W 1948 roku powstała pierwsza Państwowa Stacja Krwiodawstwa, która stanowiła fundament dla przyszłego systemu honorowego krwiodawstwa. W kolejnych latach PCK prowadził intensywne działania edukacyjne i organizacyjne, zachęcając społeczeństwo do oddawania krwi.

Od lat 50. i 60. XX wieku zaczęła kształtować się idea honorowego krwiodawstwa. Polski Czerwony Krzyż stał się głównym promotorem tej szlachetnej postawy, organizując liczne kampanie społeczne i akcje poboru krwi w zakładach pracy, szkołach i uczelniach.

Dzięki działaniom PCK oraz zaangażowaniu tysięcy dawców, krwiodawstwo w Polsce stało się integralnym elementem systemu ochrony zdrowia. Dziś, po 90 latach od narodzin krwiodawstwa, Polska może poszczycić się dobrze funkcjonującym systemem opartym na honorowym oddawaniu krwi, a Polski Czerwony Krzyż niezmiennie pełni ważną rolę w jego promowaniu. Dziś krwiodawstwo to nie tylko element systemu ochrony zdrowia, ale przede wszystkim symbol ludzkiej solidarności. Setki tysięcy honorowych dawców w całej Polsce każdego roku ratują życie pacjentów potrzebujących transfuzji – od ofiar wypadków, przez osoby walczące z chorobami nowotworowymi, po pacjentów wymagających skomplikowanych operacji.

W 2025 roku w Polskim Czerwonym Krzyżu działa blisko 800 Klubów Honorowych Dawców Krwi PCK, które zrzeszają około 18 000 członków. Dzięki zaangażowaniu krwiodawców z klubów HDK PCK, tylko w 2023 roku pozyskano 99 668,79 litrów krwi.

Obchody tej ważnej rocznicy są doskonałą okazją do podziękowania wszystkim dawcom za ich szlachetną postawę oraz do promowania idei honorowego krwiodawstwa. Każda oddana kropla krwi to dar życia, który niesie nadzieję i pomoc tym, którzy jej najbardziej potrzebują.

Zachęcamy do przyłączenia się do obchodów tej wyjątkowej rocznicy oraz do dalszego wspierania i propagowania krwiodawstwa – niech ten piękny gest dobroci trwa przez kolejne pokolenia.