Co roku, setki osób na całym świecie tracą kontakt ze swoimi bliskimi z wyniu konfliktów zbrojnych. Powodów może być wiele: brak lub konfiskata telefonów, pozbawienie wolności, a nawet śmierć. Polski Czerwony Krzyż łączy zaginionych z ich rodzinami.
30 sierpnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pamięci Osób Zaginionych, w którym zwracamy uwagę na los osób potajemnie uwięzionych i zaginionych, np. podczas konfliktów zbrojnych.
Odnajdywaniem zaginionych w wyniku konfliktów zbrojnych zajmuje się w Polsce Krajowe Biuro Informacji i Poszukiwań PCK. Od 1919 r. Biuro prowadzi około tysiąca spraw poszukiwawczych rocznie. Pracownicy Biura przekazują informacje rodzinom o losie żołnierzy chorych, rannych, zaginionych, poległych podczas wojen. Wiele z nich kończy się sukcesem – udaje się odnaleźć zaginionego członka rodziny lub miejsce jego pochówku. Jednak nie zawsze tak jest. Rodziny, które nie wiedzą, co stało się z ich bliskim, cierpią i mierzą się z ogromną niepewnością, często przez wiele lat.
Niezwykle ważną rolę Krajowe Biuro Informacji i Poszukiwań PCK odegrało w latach II wojny światowej oraz krótko po jej zakończeniu, udzielając różnorakiej pomocy zarówno żołnierzom, cywilom, a także ich bliskim. Od 1944 roku do chwili obecnej do Biura wpłynęło ok. 4,5 mln indywidualnych spraw związanych z II wojną światową i wydano ponad 300 000 zaświadczeń potwierdzających losy wojenne.
Od czasu wybuchu konfliktu zbrojnego w Ukrainie Biuro przyjęło ponad 5 tysięcy próśb o pomoc
od uchodźców z Ukrainy. Ponad 400 z tych próśb dotyczyło poszukiwania zaginionych członków rodzin. Poszukiwania dotyczą jeńców wojennych przebywających w niewoli, z którymi rodzina nie ma kontaktu oraz osób cywilnych, które zostały aresztowane lub zaginęły w niewyjaśnionych okolicznościach,
a także poszukiwania zwłok osób, o których rodzina wie, że poległy lub zmarły w wyniku wojny.
Towarzyszyliśmy w podróży przez Polskę starszej Pani, która w wyniku bombardowania straciła swój dom na wschodzie Ukrainy. Nasza podopieczna jechała do wnuczki na podstawie tymczasowego dokumentu podróży (Emergency Travel Document) wydanego przez MKCK (Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża). Dokument ten wydawany jest ze względów humanitarnych w sytuacji, kiedy dana osoba nie ma ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości go uzyskać i z tego powodu nie może wrócić do kraju zamieszkania lub do kraju oferującego schronienie. Dokument ten jest ważny tylko w jedną stronę. – mówi Małgorzata Kruszewska z Krajowego Biura Informacji i Poszukiwań PCK.
W ostatnich miesiącach pracownicy Biura połączyli ze sobą kilka ukraińskich rodzin i towarzyszyli im w podróży do ich bliskich.
To bardzo wzruszający moment. Cieszymy się, że możemy pomóc i przekazać rodzinie dobre wieści – dodaje Małgorzata Kruszewska.
W lipcu 2023 r. Polski Czerwony Krzyż otrzymał pierwszy w historii salamat. Salamat to krótka informacja ustna o charakterze rodzinnym, którą osoba przekazuje pracownikowi, członkowi lub wolontariuszowi Czerwonego Krzyża, aby przekazał ją rodzinie, z którą nie ma kontaktu. Salamaty najczęściej stosuje się w sytuacji katastrof naturalnych, kiedy dana osoba przebywa w miejscu, w którym aktualnie nie ma łączności i chce przekazać rodzinie, że wszystko z nią w porządku.
To wiadomość, którą przekazał Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi pracownik MKCK wizytujący obóz jeniecki dla ukraińskich żołnierzy. Jeden z jeńców poprosił o przekazanie wiadomości jego żonie, która wraz z dziećmi przebywa obecnie w Polsce. Naszym zadaniem, jako Biura jest odnalezienie rodziny tego jeńca i przekazanie tej wyczekiwanej zapewne wiadomości – opowiada Małgorzata Kruszewska
Krajowe Biuro Informacji i Poszukiwań PCK może pochwalić się tysiącami spraw, które zakończyły się sukcesem. W ostatnich dniach Biuro PCK odwiedził p. Joseph Kaczorowski, który w 2011 r. zgłosił się do PCK z prośbą o pomoc w poszukiwaniach swego ojca, walczącego z hitleryzmem żołnierza polskiego, bohatera wojennego, więźnia obozu Dachau.
Po kilku latach kwerend archiwalnych, poszukiwań prowadzonych w urzędach, nawiązywaniu kontaktów między instytucjami – udało się odnaleźć dane ojca p. Josepha. A z czasem jego grób w Polsce, na którym syn kładzie odtąd kwiaty. Informacja o odnalezieniu ojca trafiła do syna w jego 70. urodziny.
Osoby, które straciły kontakt ze swoimi bliskimi w związku z konfliktem zbrojnym, czy katastrofą naturalna mogą skontaktować się z Krajowym Biurem Informacji i Poszukiwań PCK wysyłając wiadomość na adres tracing.service@pck.pl.