75. rocznica uchwalenia Konwencji Genewskich

W 2024 roku przypada 75. rocznica uchwalenia czterech Konwencji Genewskich z 1949 roku, jak również 160. rocznica pierwszej Konwencji Genewskiej z 1864 roku. To wyjątkowa okazja, aby podkreślić trwałe znaczenie międzynarodowego prawa humanitarnego (MPH) w ochronie ofiar konfliktów zbrojnych. Stworzone z inicjatywy Czerwonego Krzyża konwencje wyrażają uniwersalne wartości ludzkie. Ratują zdrowie, życie i godność.

Konwencje genewskie

Pierwsza Konwencja Genewska, podpisana w 1864 roku, miała na celu poprawę losu rannych i chorych żołnierzy na polu bitwy. Jej pomysłodawcą był założyciel Czerwonego Krzyża, szwajcarski filantrop Henri Dunant, pierwszy laureat pokojowej Nagrody Nobla, który jako trzydziestolatek znalazł się na pobojowisku bitwy pod Solferino. Wstrząśnięty tym widokiem przy pomocy okolicznych mieszkańców zaczął udzielać pomocy rannym  po obu stronach konfliktu.

W 1949 roku – po doświadczeniach II wojny światowej – uchwalono cztery nowe Konwencje, które stanowią kamień milowy w historii międzynarodowego prawa humanitarnego. Ich celem jest zapewnienie ochrony już nie tylko żołnierzom, ale także jeńcom wojennym i ludności cywilnej. Konwencje Genewskie obowiązują w każdym przypadku, gdy toczą się działania wojenne, niezależnie od tego czy wojnę wypowiedziano.

„75 lat temu państwa zjednoczyły się wokół humanitarnego imperatywu, aby kontrolować zachowania stron walczących i wspólnie ustalić granice przemocy w konflikcie zbrojnym. Dziś Konwencje Genewskie obowiązują wszystkie państwa na świecie i stanowią najsilniejszy międzynarodowy konsensus” – mówi dr Magdalena Stefańska, ekspert ds. międzynarodowego prawa humanitarnego w Polskim Czerwonym Krzyżu.

Przerażające doniesienia medialne z pierwszej linii frontu mogą sprawiać wrażenie, że prawa wojenne rzadko są przestrzegane. Jednak w rzeczywistości ustalenia międzynarodowego prawa humanitarnego łagodzą niektóre z najgorszych skutków wojny. Państwa i niepaństwowe grupy zbrojne muszą dopilnować, aby te zasady w dalszym ciągu były przestrzegane. Wojna bez żadnych ograniczeń równa się cierpieniu bez końca.

Premiera interaktywnego filmu edukacyjnego „If war comes to you”

Z okazji przypadającej rocznicy Polski Czerwony Krzyżprzygotował premierę interaktywnego filmu edukacyjnego „If war comes to you” w polskiej wersji językowej. Film przedstawia trzy postacie – cywila, pracownika Czerwonego Krzyża i żołnierza – pokazując ich zmagania i dylematy podczas wojny. Interaktywny charakter pozwala widzom lepiej zrozumieć sytuację i emocje wybranego bohatera.

To wszystko na stronie: ifwarcomestoyou.com/pl.

„Edukacja humanitarna jest jednym z kluczowych elementów Strategii Polskiego Czerwonego Krzyża 2030. Mamy nadzieję, że prezentowany obecnie film zainteresuje opinię publiczną tematyką międzynarodowego prawa humanitarnego, co jest niezwykle ważne w dobie trwających na całym  świecie konfliktów zbrojnych. Może być on wykorzystywany na zajęciach w szkołach, na uczelniach, a także indywidualnie: przez każdego z nas” – dodaje Michał Mikołajczyk, Członek Zarządu Głównego PCK.

Rusza konkurs dla studentów na najlepszy esej

Ponadto Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża (MKCK) we współpracy z PCK, Uniwersytetem Warszawskim, Uniwersytetem Gdańskim oraz Ambasadą Szwajcarii w Polsce organizuje konkurs na esej w języku angielskim dla studentów czwartego i piątego roku. Temat eseju: Dezinformacja i mowa nienawiści podczas konfliktu zbrojnego: jaki jest ich wpływ na osoby chronione międzynarodowym prawem humanitarnym? Główna nagroda to dwudniowy pobyt w Genewie. Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 1 września 2024 r.

Żyjemy w czasach wzmożenia konfliktów zbrojnych, dezinformacji i mowy nienawiści. Po 24 lutego 2022 roku nad światem ponownie zawisła realna groźba wojny powszechnej. Ludzkość stoi dziś w obliczu masowego konfliktu zbrojnego, którego konsekwencje trudno przewidzieć. W tych niespokojnych czasach troska o przestrzeganie Konwencji Genewskich jest szczególna. Naruszenie Konwencji zaliczane jest do zbrodni wojennych.