30 sierpnia | Międzynarodowy Dzień Pamięci Osób Zaginionych

Międzynarodowy Dzień Pamięci Osób Zaginionych, obchodzony co roku 30 sierpnia, to dobry moment, aby zwrócić uwagę na jeden z najbardziej bolesnych problemów współczesnego świata. Jest nim problem zaginięć ludzi w konfliktach zbrojnych, katastrofach naturalnych, podczas migracji i w innych okolicznościach. Według danych Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża w 2023 roku ponad 65 800 osób zostało zgłoszonych jako zaginione, co zwiększyło liczbę poszukiwanych do przeszło 239 000. Te liczby oddają jedynie część rzeczywistości. Za każdą z nich kryje się osobista tragedia, a jej konsekwencje dotykają często całe rodziny i społeczności.

Zaginięcia są jednym z najtrudniejszych do rozwiązania problemów humanitarnych. Konflikty zbrojne, klęski żywiołowe oraz przymusowe migracje sprawiają, że każdego roku tysiące osób znika bez śladu. Dla rodzin osób zaginionych niepewność dotycząca losu ich bliskich jest źródłem cierpienia, trwającego nierzadko miesiącami, a nawet latami. Rodziny zmagają się nie tylko z bólem emocjonalnym, ale także z problemami prawnymi, administracyjnymi i ekonomicznymi. Ich codzienność jest pełna niepewności. Oczekują na jakąkolwiek wiadomość, która mogłaby przynieść choćby cień nadziei, lub – w najgorszym przypadku – potwierdzić śmierć zaginionego.

Polski Czerwony Krzyża, uczestniczący w programie Restoring Family Links [RFL], każdego dnia pracuje nad odnajdywaniem osób zaginionych i przywracaniem rodzinnych więzi. Krajowe Biuro Informacji i Poszukiwań działa nieprzerwanie od 1919 roku. Istnienie Biura wynika z obowiązujących Konwencji genewskich. „Międzynarodowy Dzień Pamięci Osób Zaginionych to okazja do przypomnienia, że zaginięcia nie mogą być traktowane jedynie jako problem jednostkowy. Jest to wyzwanie dla całego społeczeństwa, które musi stawić czoła konsekwencjom konfliktów, migracji i klęsk żywiołowych”, podkreśla Katarzyna Kubicius, kierownik Krajowego Biuro Informacji i Poszukiwań PCK.

Konwencje genewskie oraz protokoły dodatkowe nakładają na strony konfliktów zbrojnych obowiązek zapobiegania zaginięciom, prowadzenia poszukiwań osób zaginionych oraz informowania rodzin o losie ich bliskich. Niestety, mimo tych zobowiązań, podjętych przez wszystkie kraje na świecie, zaginięcia wciąż są jednym z najtrudniejszych wyzwań dla Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, w tym również dla PCK. Pomoc rodzinom zaginionych to nie tylko poszukiwanie ich bliskich. To również zapewnienie wsparcia psychologicznego, prawnego i socjalnego, które pozwala lepiej poradzić sobie z trudnościami, jakie niesie ze sobą niepewność dotycząca losu ukochanych osób.